2017/januari - De TOP 25 meest productieve architecten in 2016
"Deze alweer tiende PropertyNL Top-25 Architecten laat zien dat het na de crisis definitief weer beter gaat met de architectenbranche. Het totaalvolume van deze lijst met commercieel vastgoed (kantoren, winkels en hotels) groeide van een kleine 550.000 m2 in 2015 naar een totaal van ruim 650.000 m2 bruto vloeroppervlak. Net als vorig jaar is ongeveer de helft van dat volume gerealiseerd in nieuwbouw, de andere helft betreft de transformatie of renovatie van bestaande panden. Het ombouwen van leegstaande kantoren naar wonen groeit in aantal en volume eveneens sterk, maar woningbouw valt nu eenmaal buiten deze lijst.
Het totaal gerealiseerde kantoorvolume bleef ten opzichte van vorig jaar met 330.000 m2 ongeveer gelijk. Opvallend genoeg werd er wel ongeveer 2,5 keer meer winkelruimte opgeleverd dan de 100.000 m2 in 2015. Nadere beschouwing van die verrassende verhoging laat zien dat het in de meeste gevallen gaat om renovatie van bestaande winkelpanden in stadscentra of om grote opknapbeurten van winkelcentra in de omliggende stadsdelen, zodat het bestaande winkelvolume wel werd opgewaardeerd, maar slechts bescheiden toenam. [..]"

^ Bekijk hier de volledige > lijst uit PropertyNL Magazine 2017/1 [pag. 58-62].

2017/januari - 2017 wordt een overgangsjaar
"Ruim tien jaar geleden nam de eigenzinnige architect en hoogleraar Carel Weeber afscheid van Nederland. Voordat hij na 40 werkzame jaren weer terugkeerde naar zijn geboortegrond op Curacao gaf hij een laatste lezing in het Nederlands Architectuurinstituut (NAi) in Rotterdam. Hij koos ervoor om die avond juist zijn níet-gebouwde projecten te bespreken, zoals zijn ontwerp voor Centrale Bibliotheek in hartje Rotterdam. Dat hij de toenmalige competitie verloor van Van den Broek en Bakema leidde tot een interessante ontboezeming: 'Als ik die competitie wél had gewonnen, had ik mijn leven lang bibliotheken kunnen bouwen, tot in Seattle aan toe.' Daarmee verwees hij naar dat beroemde gebouw van Rem Koolhaas aldaar.
Weebers woorden blijken in retrospectief voorspellend, want wat hem 'bespaard' bleef, ondervindt Francine Houben, architect-directeur van Mecanoo Architecten, actueel aan den lijve. Na haar succesvolle boekgebouwen in Delft en in het Britse Birmingham verwerft ze wereldwijd grote nieuwe bibliotheekopdrachten, zoals in Washington en New York in de USA, maar ook in Azië, zoals in Taiwan, waar Mecanoo nu tevens een van de grootste culturele centra ter wereld bouwt. [..]"

^ Lees hier het > artikel uit PropertyNL Magazine 2017/1 [pag. 56-57].
[In de eindredactie sneuvelden enkele alinea's, daarom hier ook het complete > artikel.]

2016/februari - De TOP 25 meest productieve architecten in 2015
"Terugkijkend op het voorbije jaar zien we dat enkele eerdere trends binnen het commerciële vastgoed stevig zijn doorgezet in deze alweer negende ranglijst van meest productieve architecten. Zo groeide het aantal nieuwe distributiecentra in ons land onverminderd door en werden ook nog eens verschillende grote logistieke centra aangekondigd. Omdat die projecten qua vloeroppervlak vaak dermate omvangrijk zijn dat ze deze ranglijst zouden domineren, zijn de architectenbureaus die succesvol werken binnen dit specialisme ditmaal apart opgenomen (zie pagina 86). Vervolgens is te zien dat het getotaliseerde volume van een kleine 550.000 m2 bruto binnen deze lijst nu al voor ruim de helft uit renovatie en herbestemming van bestaande gebouwen bestaat. Dat speelt in 2015 zowel bij het bescheiden gerealiseerde winkelvolume (totaal ruim 100.000 m2 bruto) als in het grotere kantoorsegment. Door de min of meer toevallige oplevering van enkele zeer grote projecten kwam dat totale kantoorvolume vorig jaar uit op ruim 330.000 m2 bruto. [..]"

^ Bekijk hier de volledige > lijst uit PropertyNL Magazine 2016/2 [pag. 82-86].

2016/februari - Transformatie en renovatie zijn hot
"In september woonde ik in de Kunsthal in Rotterdam een openbaar gesprek met architect Rem Koolhaas bij. Via de vaak verguisde hellingbaan dwars door het gebouw (een helling heet in het Engels niet voor niets een 'ramp') liep ik omhoog naar de mij bekende entree, die tot mijn verbazing was afgesloten. Al snel bleek dat het beroemde gebouw inmiddels was gerenoveerd door zijn oorspronkelijke architect en de vernieuwde ingang zat nu rolstoelvriendelijk en dus gelijkvloers aan de parkzijde van het restaurant. Kennelijk wen je als beschouwer zo snel aan gebouwd ongemak dat enige nostalgie naar dat oude toch blijft hangen.
Koolhaas, onze bekendste architect, is inmiddels de zeventig gepasseerd en zijn Office for Metropolitan Architecture (kortweg OMA) bestaat nu reeds veertig jaar. In 2013 verrijkten ze de stad nog met gebouw De Rotterdam, toen het grootste project van ons land, en eind vorig jaar werd in de havenstad hun prachtige, en gedeeltelijk gerenoveerde, nieuwe Stadstimmerhuis opgeleverd. [..]"

^ Lees hier het volledige > artikel uit PropertyNL Magazine 2016/2 [pag. 80-81].

2015/januari - De TOP 25 meest productieve architecten in 2014
"De lijst van meest productieve architecten in Nederland in 2014 omvat ongeveer evenveel commerciële kantoor- en winkelruimte als vorig jaar, totaal ongeveer 600.000 m2. Wel is een verschuiving tussen de twee categorieën te zien. Het gebouwde en gerenoveerde kantooroppervlak nam met 150.000 m2 (nu 250.000 m2) sterk af, het opgeleverde winkeloppervlak bleef ongeveer gelijk (ruim 200.000 m2). In de alweer voor de achtste maal samengestelde lijst valt de hoeveelheid bedrijfs-, c.q. logistieke distributieruimte op, die op een totaal uitkomt van ongeveer 150.000 m2. Dat cijfer bevestigt de trend dat ons land nog steeds een aantrekkelijk doorvoerland is, getuige ook het enorme distributiecentrum voor Nippon Express op de Maasvlakte. Ook doen we met zijn allen steeds meer aankopen via internet en die pakjes moeten natuurlijk ergens vandaan komen. [..]"

^ Bekijk hier de volledige > lijst uit PropertyNL Magazine 2015/1 [pag. 43-47].

2015/januari - Verschillen worden groter
"De actuele situatie binnen de architectenbranche en de architectuur laat zich ditmaal het beste introduceren door een rondje langs de velden in de vier grote steden. In 2013 was vooral Amsterdam succesvol, met de heropening van enkele grote musea en de forse uitbreiding van het aantal hotelkamers. Het commerciële succes van die culturele en economische impulsen blijkt daar nu al een keerzijde te hebben. Groeiend toeristenbezoek brengt weliswaar extra geld binnen, maar met name de binnenstad is voor de gewone stedeling steeds moeilijker bruikbaar en bereikbaar. Rijksmuseum-directeur Wim Pijbes meende dat het centrum zonder adequate maatregelen ten onder zal gaan aan het eigen succes: 'Amsterdam wordt vies, vuig en te vol.' De hoofdstad wacht nu met smart op de afronding van de werkzaamheden rondom het Centraal Station en de nieuwe Noord-Zuidlijn.[..]"

^ Lees hier het volledige > artikel uit PropertyNL Magazine 2016/2 [pag. 41-42].

2014/januari - De TOP 25 meest productieve architecten in 2013
"De nieuwe Top-25, alweer voor de zevende maal samengesteld aan de hand van het in 2013 opgeleverde commerciële kantoor- en winkelvolume, toont ditmaal een bescheidener gerealiseerd brutototaaloppervlak. Als we de totale 588.000 m2 nog zouden verminderen met de twee ongewoon grote gebouwen uit de top-10, resteert ongeveer 400.000 m2. Dat laatste getal lijkt inderdaad een betere graadmeter voor de actuele situatie, zijnde twee derde van het totaaloppervlak in 2012. [..]"

^ Bekijk hier de volledige > lijst uit PropertyNL Magazine 2014/1 [pag. 43-46].

2014/januari - Musea en hotels geven impuls aan sector
" Het afgelopen jaar was opmerkelijk voor de Nederlandse architectuur. Met name in de culturele sector bleek 2013 een productief jaar. Vernieuwing van drie belangrijke museumgebouwen gaf het Amsterdamse Museumplein na tien stille jaren zijn oorspronkelijke allure weer terug. Het Stedelijk Museum met de nieuwe badkuip, het razendsnel opgeknapte Van Goghmuseum en last but not least de heropening van het vernieuwde Rijksmuseum. [..]"

^ Lees hier het volledige > artikel uit PropertyNL Magazine 2014/1 [pag. 41-42].

2012/december - De TOP 25 meest productieve architecten in 2012
" Wederom zien we in deze nieuwe Top-25, samengesteld aan de hand van het in 2012 opgeleverde commerciële kantoor- en winkelvolume, een ongeveer even groot gerealiseerd brutototaaloppervlak als vorig jaar. Die ruim 600.000 m2 zouden zelfs nog 20% hoger hebben kunnen uitkomen als we de nieuwe ministeriegebouwen in hartje Den Haag (ingebruikname 2013) naar ontwerp van de Duitse architect Hans Kollhoff nu al hadden meegerekend. [..]"

^ Lees hier het volledige > artikel uit PropertyNL Magazine 2012/20 [pag. 51-54].

2012/december - Komt voor architecten de bodem al in zicht?
" Laten we ons artikel over de Nederlandse architectenbranche in 2012 nu eens positief beginnen... Mooi, we hebben weer een nieuw kabinet. Rutte 2 is gebaseerd op een ruime meerderheid in de Tweede Kamer en daarvoor bleken slechts twee partijen nodig, de gematigde socialisten en de gematigde liberalen. Op basis van de verkiezingsprogramma's mocht je verwachten dat de vaderlandse bouwnijverheid en vooral de woningbouw belangrijke beleidsvelden voor de nieuwe formateur zouden zijn. En inderdaad, we kregen zelfs een heuse minister van Wonen (en Rijksdienst), terwijl Rutte in zijn eerste kabinet de 'V' van volkshuisvesting en de 'R' van ruimte nog uit de ministerienaam had geschrapt. [..]"

^ Lees hier het volledige > artikel uit PropertyNL Magazine 2012/20 [pag. 48-50].

2011/december - De TOP 25 meest productieve architecten in 2011
" De nieuwe top-25 van gerealiseerde kantoren en winkels van de hand van de meest productieve architecten in Nederland laat ongeveer evenveel vierkante meters zien als vorig jaar. De meeste projecten zijn dan ook al jaren geleden geïnitieerd, zodat de economische crisis nog maar deels zichtbaar is. Het totaaloppervlak laat wel een verschuiving zien naar de retailprojecten en dat ten koste van het kantooroppervlak; veel geplande kantoorgebouwen staan immers on hold. Twee bureaus uit de top-25 2010 gingen failliet (KOW en AMA Groep); beide konden al snel een doorstart maken en KOW staat ook nu weer in de lijst. [..]"

^ Lees hier het volledige > artikel uit PropertyNL Magazine 2011/20 [pag. 64-67].

2011/december - Branche gehalveerd
" Binnen de vaderlandse architectenbranche is somberheid troef. Waar de gemiddelde architect vorig jaar nog dacht met extra inspanning en ondernemende inventiviteit door de opdrachtendip heen te geraken, stelt men nu openlijk de vraag of het bureau het komende jaar wel zal kunnen overleven. Mede omdat het honorarium voor het schamele aantal nog lopende opdrachten met 30% is gedaald. Er staat dus een nieuwe shake-out voor de deur, maar de Bond van Nederlandse Architecten (BNA) doet er als brancheorganisatie alles aan om de moed er bij de beroepsgroep nog in te houden. [..]"

^ Lees hier het volledige > artikel uit PropertyNL Magazine 2011/20 [pag. 62-63].